مایکل جوزف جکسون (به انگلیسی: Michael Joseph Jackson) (زاده: ۲۹ اوت ۱۹۵۸ – درگذشت: ۲۵ ژوئن ۲۰۰۹)؛ موسیقیدان، بازرگان، خواننده، ترانهسرا، آهنگساز، تهیهکننده، رقصنده، طراح رقص، بازیگر، شاعر، نویسنده، نقاش، سرگرمیساز، کارآفرین، نیکوکار و فعال حقوق بشر اهل آمریکا بود. او با نام پادشاه پاپ (King of Pop) معروف بود.[۱]
او از ۵ سالگی وارد صنعت موسیقی شد و به مدت ۴۶ سال فعالیت کرد. مایکل جکسون، بیتلز و الویس پریسلی با اختلاف بسیار زیاد از دیگر هنرمندان، پرفروشترین هنرمندان تاریخ جهان هستند. اما با این حال، اختلافات بسیاری در بین منابع معتبری همانند کتاب گینس و تالار مشاهیر راک اند رول و همچنین خبرگزاریها معتبر جهان مبنی بر اینکه کدام یک از این سه پرفروشترین هنرمند جهان بودهاند وجود دارد. در سال ۲۰۰۶ کتاب رکوردهای جهانی گینس، رکورد موفقترین سرگرمیساز و صحنهگران تاریخ را به نام مایکل جکسون ثبت کرد.[۲]
جکسون در طول ۴۶ سال دوران فعالیتش، ۱۰ آلبوم استودیویی منتشر کرد که ۵تایشان به پرفروشترین آلبومهای جهان تبدیل شدند. او بیشترین تعداد آلبوم پرفروش جهان را دارد. همچنین آلبوم تریلر (۱۹۸۲) او، با فروش بیش از ۱۱۰ میلیون نسخه در جهان، پرفروشترین آلبوم تاریخ است.[۳]
طبق بررسیهای تالار مشاهیر راک اند رول، کتاب گینس، مجلهٔ وینتی فیر و چندی از منابع دیگر، مایکل جکسون محبوبترین هنرمند تاریخ در صنعت نمایش، مشهورترین انسان مَرد تاریخ، نیکوکارترین فرد مشهور و پرجایزهترین هنرمند جهان است.[۴][۵] او بیشتر ثروت خود را برای انجام کارهای نیکوکارانه خرج کرد و ۲ بار نیز نامزد جایزهٔ صلح نوبل شد؛ یکی در سال ۱۹۹۸ و دیگری در سال ۲۰۰۳.
مایکل در طول عمرش به نمادی فرهنگی و جزئی از فرهنگ عامهٔ مردم جهان تبدیل شد. سبک منحصر به فرد او در موسیقی، رقص، آواز و مُـد، هنرمندان بیشماری همانند مدونا و بریتنی اسپیرز را در ۳۰ سال اخیر تحت تأثیر قرار داده و همچنان نیز در حال خط دادن به هنرمندان نوظهور همانند لیدی گاگا و جاستین بیبر است. با این وجود ابعاد دیگر زندگی شخصی او، همچون ظاهر در حال تغییر، رفتار و شایعات پیرامونش سبب ایجاد جنجالهای غرض ورزانهای از سمت رسانهها شد که به چهرهٔ مردمی او صدمه زد. از اتهامات معروفی که به وی زده شدهاست میتوان به ۲ اتهام کودکآزاری یکی در سال ۱۹۹۳ و دیگری در سال ۲۰۰۵ اشاره کرد که در هر دو مورد بیگناه شناخته شد.
او در اواسط سال ۲۰۰۹ بر اثر تزریق بیش از حد داروی قوی بیهوشی پروپوفول توسط دکترش، در سن ۵۰ سالگی درگذشت. پس گذشت ۲ سال از مرگ مایکل جکسون، دکتر او به ۴ سال حبس در زندان به خاطر قتل غیرعمد جکسون محکوم شد.
زندگی نامه [ویرایش]
۱۹۵۸ تا ۱۹۷۵: کودکی و آغاز فعالیت هنری با گروه جکسون فایو [ویرایش]
- همچنین ببینید: خانواده جکسون و جکسون فایو
خانهٔ دوران کودکی جکسون شهر گری، ایالت
ایندیانا
مایکل جوزف جکسون در تاریخ ۲۹ آگوست ۱۹۵۸ (۷ شهریور ۱۳۳۷)، در شهر صنعتی گری در ایالت ایندیانا، آمریکا و در خانوادهای از طبقهٔ کارگر و تهیدست متولد شد. پدرش، جوزف و مادرش، کاترین بود. او هفتمین فرزند از ۹ فرزند خانواده جکسون بود. خواهران و برادران او به ترتیب، ربی (۱۹۵۰)، جکی (۱۹۵۱)، تیتو (۱۹۵۳)، جرمین (۱۹۵۴)، لاتویا (۱۹۵۶)، مارلون (۱۹۵۷)، برندن (۱۹۵۷)، رندی (۱۹۶۱) و جنت (۱۹۶۶) هستند. برندن، فرزند ۷اُم خانواده، چند ساعت بعد از به دنیا آمدنش مرد.[۶] جوزف، پدر خانواده در استخدام معدن آهن بود و اغلب با برادرش، لوتر در یک گروه موسیقی به نام فالکونز (عقابها) به اجرا در کافهها و دیسکوها میپرداخت و اغلب در خانه و جلوی چشمان فرزندانشان تمرین میکردند.[۷] مادر مایکل بسیار مذهبی بود و فرزندانش را با باورهای سختگیرانهٔ فرقهٔ شاهدان یهوه از دین مسیحیت تربیت میکرد. همچنین در جوانیاش عضو گروه ارکستر دبیرستان بود و صدای زیبایی داشت. او برای فرزندانش میخواند و پیانو و کلارینت مینواخت.[۸] خانوادهٔ ۱۱ نفری جکسون، در یک خانهٔ کوچک دو اتاق خوابه زندگی میکردند که یکی از آنها برای جوزف و کاترین بود و دیگری مخصوص فرزندان پسر؛ سه دختر خانواده نیز در نشیمن میخوابیدند. در محلهای که مایکل و خانوادهاش در آن زندگی میکردند، کودکان و نوجوانان را برای کار در باندهای قاچاق و مواد مخدر به کار میگرفتند. جوزف که به موسیقی علاقه داشت، برای فرزندانش یک گروه موسیقی راه انداخت تا آنها را از این انحرافات حفظ کند.[نیازمند منبع]
مایکل استعدادش در موسیقی را خیلی زود بروز داد. او در سن ۵ سالگی در حضور همکلاسیها و مردم به مناسبت مختلف اجرا میکرد و موجب تعجب همگان میشد. در سال ۱۹۶۴ و زمانی که مایکل تنها ۶ سال داشت، به عنوان خوانندهٔ پس زمینه به گروه برادران جکسون پیوستند. مایکل در ۸ سالگی (سال ۱۹۶۶) در مقام خواننده و رقصندهٔ اصلی این گروه قرار گرفت. در همین زمان، برادران جکسون نام گروه را به جکسون فایو تغییر دادند.[۹] برادران جکسون هر روز پس از بازگشت از مدرسه، به دستور پدرشان به تمرینهای سخت میپرداختند. مایکل از همان دوران خردسالی مورد رفتار تند پدرش قرار داشت. او کار بیوقفه، شلاق و کلمات رکیک را تحمل میکرد. جوزف اغلب مچگیری میکرد و یا فرزندان پسر را به دیوار فشار میداد. یک شب وقتی مایکل خواب بود، جوزف از بیرون خانه خود را به پنجرهٔ اتاق خواب او رساند و در حالی که ماسک ترسناکی بر چهره داشت با جیغ و فریاد وارد اتاق شد. جوزف گفت که میخواسته به فرزندانش یاد بدهد که هنگام خواب پنجرهٔ اتاق خوابشان را باز نگذارند.[۱۰] اما تا سالها بعد از آن، کابوسهای دزدیده شدن از اتاق خواب، مایکل را رها نکرد. این سوء استفادهها از مایکل، زندگیاش در بزرگسالی را تحت شعاع خود قرار داد. [۱۱] مایکل در کودکی اغلب از تنهایی میگریست و گاهی اوقات با دیدن پدرش بیمار میشد یا حالت تهوع به او دست میداد. حتی در بزرگسالی هم در بعضی اوقات هنگامی که دربارهٔ کتک خوردن دوران کودکیاش صحبت میکرد میگریست.
« |
ما برای او اجرا میکردیم و او از ما ایراد میگرفت. اگر خراب میکردی، کتک میخوردی. بعضی وقتها با کمربند بعضی وقتها با شلاق. پدرم واقعأ به ما سخت میگرفت. |
» |
اما با این وجود، پدرش را به عنوان شخصی که توانست استعدادش را کشف کند، همیشه مورد ستایش قرار میداد. پدر او علیرغم آن که از فرزندانش سخت کار میکشید، اما دستمزد آنها را برای خودش بر نمیداشت و آن را همیشه به فرزندانش میداد. پدر مایکل میگوید: «مایکل هیچوقت علاقهای به پول نداشت. من سهم او را از پولی که از اجرای شب بدست آورده بودیم، به او میدادم و او روز بعد با آن پول، برای تمام بچههایی که در همسایگی ما زندگی میکردند، بستنی یا آبنبات میخرید». جکسون فایو از ۱۹۶۶ تا ۱۹۶۸ (۸ سالگی تا ۱۰ سالگی مایکل) در سطح وسیعی از منطقهٔ ایالتهای غرب میانه آمریکا (Midwest) به اجرای برنامه پرداخت. آنها مکررأ در کلوبهای شبانهٔ سیاهپوستان و کلوپهای کوچکی که چیتلین سرکت (chitlin' circuit) نامیده میشدند به اجرا پرداخت؛ جایی که برنامهٔ آنها اغلب مقدمهای برای شروع استریپ تیزها (رقصهای برهنه) و نمایشهای جنسی مربوط به بزرگسالان بود. در ماه ژوئیه سال ۱۹۶۸ (۹ سالگی مایکل)، بری گردی، رئیس شرکت «موتاون رکوردز» با مشاهدهٔ استعداد این گروه با آنها قرارداد بست و به آنها اطمینان داد که ۳ تکآهنگ نسخت آنها، شماره یک خواهد شد. در نوامبر سال ۱۹۶۹ (۱۱ سالگی مایکل)، جکسون فایو اولین تکآهنگ خود با نام «میخواهم برگردی» را منتشر کرد، که در مدت یک ماه و نیم، ۲ میلیون نسخه از آن به فروش رفت و شماره یک شد. تکآهنگ دوم گروه با نام «اِی بی سی» نیز در مدت ۳ هفته دو میلیون نسخه فروش کرد و شماره یک شد. تکآهنگ سوم و چهارم با نامهای «عشقی که حفظ میکنی» و «آنجا خواهم بود» هم شماره یک شدند. شماره یک شدن ۴ تکآهنگ نخست گروه، آن هم پشت سر هم، رکوردی به نام آنها کرد.
” |
چیزی که از دوران کودکیام به یاد دارم، بیشتر کار است. من بر خلاف بسیاری از بچههای همسن و سال خودم، از طرف پدر و مادرم وادار به رفتن بر روی صحنه نمیشدم. من عاشق خواندن بودم. روی صحنه بودن، برای من مانند نفس کشیدن، طبیعی بود. من این کار را انجام میدادم چون مجبور شده بودم. نه از طرف والدین یا خانوادهام، بلکه از طرف باطنم که در دنیای موسیقی زندگی میکرد. |
“ |
—مایکل جکسون، کتاب مونواک
|
مایکل از سال ۱۹۷۲ (۱۴ سالگی)، در کنار فعالیت در گروه، حرفهٔ انفرادی خود را نیز آغاز کرد. او از سال ۱۹۷۲ تا ۱۹۷۵، ۴ آلبوم استودیویی تکنفره منتشر کرد. این کارها به عنوان قسمتی از قرارداد جکسون فایو با موتاون منتشر شدند و تکآهنگهای موفقی از جمله «راکین رابین»، «روز بابی»، «باید آنجا باشم» و همینطور تکآهنگ «بن» که در آمریکا شماره یک شد و برندهٔ جایزهٔ «بهترین ترانهٔ سال» از گلدن گلوب و همچنین نامزد یک جایزهٔ اسکار در زمینهٔ «بهترین موسیقی فیلم» شد، را منتشر کرد.[۹]
فروش گروه از سال ۱۹۷۳ شروع به کاهش کرد. اعضای گروه از کمپانی موتاون به دلیل این که نمیگذاشتند خود آنها حق کنترل خلاقانه و دخالت در تولید آهنگها را در دست داشته باشند، ناراضی بودند. با وجود این، در همین دوران نیز چند تکآهنگ از جکسون فایو، در بین ۴۰ اثر برتر آمریکا قرار گرفتند. پس از این کشمکشها، جکسون فایو در سال ۱۹۷۵ (۱۵ سالگی مایکل) کمپانی موتاون را ترک نمود.[۱۲]
جکسون فایو پس از ترک شرکت موتاون، قرارداد جدیدی را در ژوئن ۱۹۷۵ با شرکت سیبیاس رکوردز امضا کرد و ابتدا به قسمت فیلادلفیا اینترنشنال رکوردز، و سپس به اپیک رکوردز پیوست. به دلیل رعایت حقوق شرکت نشر موسیقی قبلی به نام موتاون، برادران جکسون نام گروه را از جکسون فایو به به جکسونز تغییر دادند. مایکل در این دوران به بلوغ رسید و او از تغییرات صورت و ظاهرش ناراضی بود.
وقتی ۱۴ ساله شدم، ظاهرم به کلی تغییر کرد... تغییر کردن پوستم، تجربهای بود که بدون اینکه خودم متوجه باشم، تأثیراتی در ضمیرم باقی گذاشت. خیلی خجالتی شدم. از ملاقات با مردم خجالت میکشیدم. چون ظاهرم خیلی بد شده بود. واقعأ این طور به نظرم میرسید که هر چه قدر بیشتر به آینه خیره میشدم، جوشهای صورتم بیشتر میشد. ظاهرم واقعأ مرا ناراحت میکرد. اما در نهایت همه چیز تغییر کرد. من یاد گرفته بودم که چگونه طرز تفکر را [نسبت به خودم] تغییر دهم و احساس بهتری پیدا کنم. از همه مهمتر اینکه، رژیم غذاییام را تغییر دادم. و این کلید حل این مشکل بود.
بعد از تغییر نام، گروه به اجراهای بینالمللی خود ادامه داد و از ۱۹۷۶ تا ۱۹۸۴ (از ۱۵ تا ۲۴ سالگی مایکل) شش آلبوم استودیویی دیگر منتشر کرد. در همین مدت، مایکل ترانهنویس اصلی جکسونز بود. او آهنگهای موفقی همانند «بدنتو تکون بده (برو پایین)»، «اینجا هتل» و «میتونی حسش کنی؟» را نوشت.
۱۹۷۹ تا ۱۹۸۱: آلبوم غیر معمول [ویرایش]
در سال ۱۹۷۸، مایکل در فیلم موزیکال «ویز» به ایفای نقش پرداخت. موسیقی این فیلم توسط کوئینسی جونز، یکی از بزرگترین تهیهکنندگان آثار موسیقی جهان تنظیم شده بود. کوئینسی در مدت ساخت این فیلم به مایکل پیوست و تهیهکنندگی پنجمین آلبوم استودیویی او با نام غیر معمول را به دست گرفت.
در سال ۱۹۷۹، بینی مایکل در یکی از تمرینات پیچیدهٔ رقص شکست. عمل جراحی بینی که در نتیجهٔ این حادثه انجام شد موفقیت آمیز نبود و مایکل از مشکلات تنفسی که میتوانست فعالیت حرفهای او را تحت تاثیر قرار دهد رنج میبرد. او به دکتر استیو هوفلین معرفی شد که دومین عمل بینی را برای او انجام دهد.
کوئینسی جونز و مایکل با همدیگر تهیهکنندگی آلبوم «غیر معمول» را بر عهده گرفتند. ترانهنویسان این آلبوم، مایکل، راد تمپرتون (از گروه هیت ویو)، استیو واندر و پل مککارتنی (عضو اصلی گروه بیتلز) بودند. «غیر معمول» در سال ۱۹۷۹ منتشر شد و به اولین آلبومی تبدیل شد که چهار تکآهنگ آن، در بین ۱۰ ترانهٔ برتر جدول ۱۰۰ اثر برتر بیلبورد آمریکا قرار گرفت. ۳ سال بعد و با انتشار آلبوم «تریلر»، مایکل با داشتن ۷ تکآهنگ در بین ۱۰ ترانهٔ برتر جدول آمریکا، رکورد خود را میشکند. ۲ تکآهنگ از این آلبوم هم در جدول بیلبورد شماره یک شدند: «
زندگی نامه ی مایکل جکسون ,